Źle skonstruowany system wynagrodzeń przynieść może firmie wiele złego. W jaki sposób? Przede wszystkim może przyczynić się do odejść pracowników z organizacji. W dobie obecnego rynku, gdzie o dobrego specjalistę jest niezwykle ciężko, firmy nie mogą sobie pozwolić na stratę zasobów ludzkich. O systemie płac wypowiada się nasza ekspertka – Agnieszka Pudlik: „System wynagradzania musi się charakteryzować tym, że jest prosty i sprawiedliwy. Jeśli nie spełnia tych dwóch warunków, wtedy może wpływać negatywnie na motywacje pracowników oraz wprowadzić w błąd kandydatów podczas procesu rekrutacji.”. Przyjrzymy się dziś, jakie są najczęściej pojawiające się problemy w systemie wynagrodzeń.
Problemy w dodatkach płacowych
Dodatki płacowe stanowią pozytywny aspekt wynagrodzenia. Jednak ich zbyt duża ilość wpływa negatywnie na pracowników. Dlaczego? Przy zbyt wielu dodatkach płacowych pracownikom trudno jest określić, ile realnie mogą zarobić w danym miesiącu. Dodatkowo w takim przypadku konieczne są odpowiednie narzędzia, aby zarządzać wszystkimi dodatkami. Generuje to dodatkowe koszty dla firmy, a także zajmuje czas.
Część zmienna wynagrodzenia ma pełnić funkcję motywacyjną. Jeśli jednak jest zbyt mała w stosunku do części stałej, to nie wypełni swojego zadania. Może się również zdarzyć, że pracownik w ogóle nie traktuje dodatków zmiennych, jako swojej płacy. Kiedy tak się dzieje? Problem ten najczęściej wypływa podczas rekrutacji nowych pracowników. Dla nowoprzyjętej osoby ważna jest informacja, jaka jest wysokość gwarantowanego wynagrodzenia. Jeśli spora część wynagrodzenia obejmuje dodatki zmienne oznacza to, że pracownik nie może mieć pewności, jaka suma zostanie mu realnie wypłacona. Z tego powodu podczas porównywania ofert pracy kandydaci najczęściej biorą pod uwagę jedynie wynagrodzenie podstawowe.
W swojej pracy często analizujemy struktury wynagrodzeń wielu firm będących naszymi klientami. Poniżej przedstawiamy zebrane przez nas średnie wyniki dotyczące struktury płac. Według naszych danych u pracowników white collar wynagrodzenie zasadnicze stanowi 87% całości wynagrodzenia. Dodatki to 13% – 4% to dodatki stałe, 9% zmienne. Struktura płacy pracowników blue collar jest bardzo podobna. Aż 83% całości to wynagrodzenie zasadnicze. Dodatki zmienne to 11%, a stałe 6%.
Struktura wynagrodzenia – dane z badania manaHR
Problemy z zawiłością systemów wynagrodzeń
Problemy związane z dodatkami płacowymi nie są jedynymi, które spotykamy w systemie wynagrodzeń. System, który nie jest zrozumiały dla pracowników, nie będzie spełniał funkcji motywacyjnej. Zbyt skomplikowany system płac najczęściej pojawia się przy dużej liczbie dodatków. Z jednej strony powoduje to wiele pracy dla managerów. Z drugiej – pracownicy nie są w stanie samodzielnie policzyć wysokości swojego wynagrodzenia.
Brak zasad przyznawania premii to kolejny problem, który często pojawia się w wielu firmach. Budzi on duże poczucie niesprawiedliwości wśród pracowników. Dodatkowo, jeśli premia przyznawana jest uznaniowo przez kierownika, ten musi wówczas poświęcić swój czas na wypracowanie własnego modelu jej udzielania. Sam musi zdecydować, na jakiej podstawie przyznać premię swoim podwładnym. Kosztuje to czas, który kierownik mógł przeznaczyć na pracę przynoszącą zysk organizacji.
Brak możliwości lub też niejasne zasady przyznawania podwyżek i awansów powodują u pracowników dużą frustrację. Brak wyznaczonego okresu w roku, w czasie którego przyznawane są podwyżki, może prowadzić do sytuacji, gdy podwyżkę otrzymują te osoby, które się upomną, a nie te, które na nią zasługują. Jeżeli nie ma takiego stałego okresu w roku, pracownicy przez cały czas myślą o tym, by zwrócić się z prośbą o podwyżkę.
Inne problemy, które są bolączką wielu firm to brak kategorii zaszeregowania stanowisk, brak taryfikatora i tabeli wynagradzana, czy też brak ścieżek karier. Również tabele wynagradzania o zbyt szerokich widełkach, nie spełniają swojej funkcji, a wręcz przeciwnie – mają negatywny wpływ na pracowników.
Plusy dobrego systemu wynagradzania
Co daje dobrze skonstruowany system płac? Przede wszystkim zapewnia poczucie sprawiedliwości wśród pracowników. Dodatkowo bardzo dobrze wpływa na ich motywację. Przejrzysty system wynagrodzeń nie będzie decydującym czynnikiem, który przekona niezdecydowanych do pozostania w naszej firmie – będzie miał jednak wpływ na ogólne zadowolenie z pracy.
