Nowy rok kojarzy się nam ze zmianami. Nie ominą one również działalności przedsiębiorstw i szczególnie interesującego dla nas tematu polityki personalnej oraz płacowej. Niektóre z tych zmian są obligatoryjne do wprowadzenia (np. podwyżka płacy minimalnej), inne to decyzja organizacji. Wiele firm już wcześniej przygotowało sobie plan, jakie modyfikacje wprowadzi w tym roku. Warto jednak jeszcze raz usiąść i zastanowić się, jakie kwestie związane z wynagrodzeniami należy zaimplementować w 2021 roku – tak byśmy byli pewni, że nasze działania są zgodne z prawem oraz trendami na rynku.
Płaca minimalna
W Polsce od lat obowiązuje wynagrodzenie minimalne. Oznacza to, że żadna osoba, która pracuje na podstawie umowy o pracę, nie ma prawa otrzymywać mniejszej płacy. Czy jest to dobre rozwiązanie? Specjaliści z tego zakresu nie są zgodni – są zarówno przeciwnicy, jak i zwolennicy tego podejścia. Argumentów jednych i drugich jest wiele, a spór zdaje się nie mieć końca. Tymczasem w Polsce aż 1,5 miliona osób (dane na rok 2018, źródło GUS) otrzymuje płacę minimalną. Jej zmiana, której wysokość jest określona w ustawie, dotyczy więc wielu przedsiębiorców.
Warto podkreślić, że wynagrodzenie minimalne rośnie stale od chwili, kiedy zostało wprowadzone. Poniżej prezentujemy, jak zmieniała się jego wysokość od 2000 do 2021 roku (stawki brutto).
Jak możemy zauważyć na wykresie, najbardziej dynamiczny wzrost wynagrodzenia minimalnego nastąpił pomiędzy 2019 a 2020 rokiem. Wówczas to pracodawcy byli zobligowani do podniesienia płacy o 350 PLN brutto, co dla wielu z nich stanowiło duże obciążenie. W 2021 roku wynagrodzenie minimalne wynosi 2800 PLN brutto. Pamiętajmy jednak, że jesteśmy w trakcie pandemii koronawirusa. Jej konsekwencją jest kryzys. Dodatkowo organizacje w wielu branżach cierpią przez przeciągający się lockdown. Biorąc to pod uwagę, musimy mieć świadomość, że wiele firm może nie mieć środków do podniesienia wynagrodzeń. Tymczasem jest to zmiana obligatoryjna.
W jakich miesiącach podwyżki?
Średnia krajowa to kolejny wskaźnik, któremu warto się przyjrzeć, kiedy rozmawiamy o płacy minimalnej. Na jej wzrost mają wpływ podwyżki, które to pracownicy otrzymują najczęściej regularnie – raz w roku. Wszyscy zadajemy sobie jednak pytanie – czy ten rok będzie inny? Czy tym razem, po raz pierwszy od lat, organizacje nie udzielą podwyżek?
Według naszego najnowszego Raportu Płacowego edycji Październik 2020 średnia podwyżka w roku 2021 wyniesie 4,6%. Dane zebraliśmy od 771 Uczestników badania. Zaplanowane więc podwyżki są całkiem wysokie, szczególnie jeśli weźmiemy pod uwagę sytuację, w której jesteśmy. To, co jednak trzeba podkreślić to fakt, że są to plany. Wprawdzie wiele przedsiębiorstw deklaruje, że właśnie taki procent chciałoby zapewnić swoim pracownikom, jednak to, co finalnie uda się zrealizować, będzie uzależnione od sytuacji na rynku. Na pewno wiele organizacji przyzna podwyżki – są jednak branże, gdzie może być o nie trudno (np. turystyka, handel). Sytuacja ta będzie dla nas bardziej czytelna już niedługo – zobaczmy bowiem, w których miesiącach firmy najczęściej udzielają podwyżek.
Najwięcej przedsiębiorstw – bo aż 47% – planuje przyznać podwyżki w kwietniu. 23% chce to zrobić w styczniu. Warto tutaj podkreślić, że aż 90% wszystkich przebadanych organizacji zaplanowało wzrost wynagrodzeń na pierwsze dwa kwartały 2021. Taki rozkład nie jest jednak zaskoczeniem, lecz standardowym podejściem firm. Po części zmiany w wynagrodzeniach w danym okresie wymusza ustawowe podwyższenie płacy minimalnej. Jest to jednak również czas na podsumowanie poprzedniego roku i ocenę pracowników, która może mieć wpływ na wysokość ich płacy.
2021 pod hasłem elastyczności
Szczepionki zostały już wynalezione, wobec czego z optymizmem wyczekujemy końca pandemii. Ciągle jednak czujemy niepewność. Ostrożnie do swoich działań podchodzą również przedsiębiorstwa. Być może zaplanowane w pierwszej części roku podwyżki dla osób zarabiających powyżej płacy minimalnej, zostaną odsunięte w czasie, jeśli sytuacja tego będzie wymagać. To czego należy spodziewać się w 2021 to zmieniających się warunków, wobec czego elastyczność i szybkość reakcji będzie pożądaną cechą w biznesie.
