Rola kupca od czasów średniowiecza przywodzi na myśl skojarzenia bardziej handlowe niż logistyczne, z którymi tak naprawdę powinna być łączona. Być może wynika to z faktu iż średniowieczni kupcy zajmowali się głownie sprzedażą towarów w różnych miastach, pomiędzy którymi wędrowali. Współcześnie osoby prowadzące własną działalność (jakich przykładem byli kupcy w wiekach średnich) przyjęło się nazywać przedsiębiorcami. Miano kupca przypisano natomiast osobom odpowiedzialnym głównie za dokonywanie selekcji dostawców, negocjowanie cen oraz składanie zamówień w firmie czyli specjalistom ds. zakupów.
Rynek pracy specjalistów ds. zakupów jest bardzo duży, ze względu na wielość branż, w których zgłasza się zapotrzebowanie na osoby odpowiedzialne za zakupy zaopatrzeniowe. Większość z firm zatrudniających specjalistów ds. zakupów pochodzi jednak z sektora produkcji. Są to szczególnie duże przedsiębiorstwa i fabryki produkujące na wielką skalę. Głównym przedmiotem zakupu tych firm są surowce, czyli materiały które są wykorzystywane w procesie produkcji towaru. Ze względu na duży, przekraczający 50% a w niektórych branżach nawet 80%, udział kosztów zakupu materiałów podstawowych w ogólnym koszcie produkcji, zakupy coraz częściej traktowane są jako jedne ze strategicznych dla przedsiębiorstwa działań. Zwrócenie uwagi przedsiębiorców na kluczową rolę zakupów dla biznesu, które dokonało się w Polsce w drugiej połowie lat 90. XX wieku spowodowało wzięcie przez nich pod lupę pracowników działu zakupów – kierowników i specjalistów. Wyniki prowadzonych obserwacji ukazały, że na niższych poziomach zarządzania tylko niewielka część pracowników przypisuje zakupom kluczową rolę. Zauważono także, że wśród najbardziej licznej grupy pracowników działu zakupów – specjalistów, występuje spore zróżnicowanie „kompetencji kupieckich”. Ze względu na praktyki jakie specjaliści ds. zakupów stosują w swojej pracy podzielić ich możemy na liderów, przeciętnych i maruderów.
Liderzy – stosujący najlepsze praktyki, szlakiem których powinni wędrować wszyscy inni kupcy. Najważniejszy jest dla nich rozwój i wykorzystanie nowoczesnych technologii.
Przeciętni – korzystający ze sprawdzonych rozwiązań. Raczej nie budują krótko ani długookresowych strategii zakupowych, działając doraźnie w sytuacji zapotrzebowania na określone dobra.
Maruderzy – zawsze zostający w tyle, wyraźnie odstają pod względem stosowania dobrych praktyk od dwóch pozostałych grup. Wymagając silnego wsparcia ze strony bezpośredniego przełożonego.
Jakie czynniki mają wpływ na znalezienie się w określonej grupie? To przede wszystkim pozycja i organizacja działu zakupów. Im bardziej formalna jest struktura działu zakupów i im większe wsparcie otrzymuje on od zarządu tym więcej specjalistów ds. zakupów ma szansę stać się liderami. W drugą stronę, rozproszenie jednostek zakupowych i brak lub ograniczone wsparcie ze strony zarządu zmusza specjalistów do stosowania złych praktyk. Dalej, to wykorzystanie nowoczesnych technologii. Inwestycja w zintegrowane z resztą przedsiębiorstwa systemy zarządzania zakupami oraz rozbudowanie dotychczas dostępnych narzędzi pozwala nie tylko na rozwój sieci dostawców ale osobisty rozwój pracowników tego obszaru. Po trzecie, to stosowanie jasno określonych procedur. Po czwarte motywowanie, organizowanie szkoleń oraz odpowiednie wynagradzanie.
Oczywiście istnieją narzędzia, którymi przedsiębiorcy mogą posłużyć się aby w swoim dziale zakupów mieć samych liderów. Jednym z łatwo dostępnych i stosunkowo niedrogich rozwiązań jest benchmark do rynku, zarówno pod kątem samej struktury działu jak i wynagrodzeń oraz szkoleń pracowników. Przykładowo korzystając z Raportu Płacowego Advisory Group TEST Human Resources dowiemy się jaki % stanowisk specjalistów ds. zakupów otrzymuje dodatkowe świadczenia w postaci szkoleń zewnętrznych oraz jakie są jego rynkowe wynagrodzenia. Jeżeli chcą Państwo dowiedzieć się o tym więcej zapraszamy do kontaktu z konsultantem AG TEST HR.
